Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde gazetecilik atölyesi düzenlendi

Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde düzenlenen Uygulamalı Veri Gazeteciliği Atölyesi’ne katılan gazeteci Pınar Dağ, gazeteci adaylarıyla deneyimlerini paylaştı.

Veri Gazeteciliği eğitmeni, gazeteci Pınar Dağ koordinatörlüğünde Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesinde uygulamalı veri gazeteciliği atölyesi düzenlendi.

Üsküdar Üniversitesi Nermin Tarhan Konferans Salonu’nda gerçekleştirilen atölyenin ilk bölümünde Pınar Dağ, “veri haberciliği ve açık veri neden önemli hale geliyor” sunumu yaptı. Kadir Has Üniversitesi Yeni Medya Bölümü 4. Sınıf öğrencisi Sadettin Demirel de veri odaklı proje üretimini karşılaştığı zorluklar üzerine düşüncelerini paylaştı.

Wikileaks ve veri güdümlü gazetecilik

Açık veriyi “herkes tarafından ücretsiz ve özgürce kullanılabilen, yeniden kullanılabilen ve dağıtılabilen veri” olarak tanımlayan Pınar Dağ, açık verinin veri güdümlü gazeteciliğin itici gücü olduğunu söyledi.

Veri odaklı gazetecilik disiplini için Wikileaks belgelerinin önemine değinen Dağ, 2011 yılında ortaya çıkan Wikileaks skandalı öncesinde veri gazeteciliği teriminin dahi kullanımda olmadığını kaydederek Wikileaks, Swissleaks gibi bilgi / veri sızıntılarının bu alanın oluşmasında büyük pay sahibi olduğunu söyledi.

Wikileaks sızıntısı sonucu elde edilen veri ile oluşturulan çalışmalardan biri olan “Irak Savaşı Günlükleri” örnek olarak incelendi.

“Veri gazeteciliği yüksek kamu yararı içermeli”

Açık veri farkındalığının artması için devlet kurumlarının veri tabanlarını vatandaşlarına, gazetecilere, sivil toplum kuruluşlarına açması gerektiğini belirten Pınar Dağ, bu sayede yönetimde sivil iradenin ve sivil denetimin artacağını, şeffaf devlet yönetiminde açık verinin önemli bir role sahip olduğunu dile getirdi.

Açık veri gazeteciliğiyle aynı zamanda kamu yararı yüksek proje ve politikalar üretilebileceğine değinen Pınar Dağ, veri gazeteciliğinin yüksek kamu yararı içermesi gerektiğini vurguladı.

“Türkiye’de nitelikli veri eksikliği var”

Kadir Has Üniversitesi 4. sınıf öğrencisi Sadettin Demirel veri güdümlü proje üretiminde karşılaştığı zorluklardan bahsetti. Türkiye’de özellikle lokasyon verileri alanında büyük bir eksiklik olduğunu, Türkiye haritası üzerinde yapılacak herhangi bir görselleştirme çalışmasında coğrafi verilere yerel kaynaklardan değil ancak alternatif yabancı kaynaklardan ulaşılabildiğini dile getirdi.

Demirel, Türkiye’de birçok alanda özellikle makine okunabilirliği olan, açık veri lisanslı, güncel, dijital ve çevrim içi olarak ulaşılabilen niteliklere sahip verilere ulaşılamadığını söyledi.

Veri toplama ve kazıma işlemi yapıldı

İkinci bölümde ise iletişim fakültesi öğrencileri ile veri toplama, veri kazıma ve veri temizleme pratiği yapıldı.

İlk olarak katılımcılar 3’erli ve 4’erli olmak üzere 6 gruba ayrıldı. Ve  her grup veri toplayacağı konuyu kendisi belirledi.

Seçilen konular arasında hayvan hakları kategorisinde yürütülen change.org kampanyaları, toplu taşıma ulaşım sisteminin engelli vatandaşlara göre entegre olup olmadığı ve Türkiye’de kadına yönelik şiddet olayları yer aldı.

Gruplar kendi içinde üzerine çalışacakları konu üzerinde beyin fırtınası yaptı, ulaştıkları verinin niteliğini, güncel olup olmadığını, açık veri olup olmadığını tecrübe etti. Sonrasında bulunan verileri bir web veri kazıma aracı olan import.io ile kazıma pratiği yapıldı. Atölyenin son kısmında ise yapılandırılmış veri seti ile füzyon haritası çalışması yapıldı.