Üsküdarlı Bilim İnsanlarının başarısı uluslararası dergide yayımlandı

Scientific Reports dergisinde yayımlanan “CRISPR.BOT: An Autonomous Platform for Streamlined Genetic Engineering and Molecular Biology Applications” başlıklı makale, Türk bilim insanlarının geliştirdiği CRISPR.BOT sistemini bilim dünyasına tanıttı. Bu tanıtımın ardından Üsküdar Üniversitesi TRGENMER Direktörü Dr. Öğr. Üyesi Cihan Taştan, TRGENMER AR-GE Sorumlusu Beyza Aydın ve proje ekibi öğrencileri bir araya gelerek bu önemli başarıyı kutladı. Yüksek başarı oranı sağlayan deneylerde projenin biyogüvenlik alanında da yenilikçi çözümler sunduğuna dikkat çekildi. Ayrıca genetik deneylerin artık otomatik ve güvenli bir şekilde gerçekleşebileceği de belirtildi.

Üsküdar Üniversitesi TRGENMER Direktörü Dr. Öğr. Üyesi Cihan Taştan ile yüksek lisans öğrencileri Fatmanur Erkek, Şeyma Baybara ve Rana Gür CRISPR teknolojisini daha güvenli, erişilebilir ve düşük maliyetli hale getirmek amacıyla projeyi geliştirdi.

Genetik deneyler artık otomatik ve güvenli bir şekilde gerçekleşebilecek

CRISPR.BOT, genetik deneyleri otomatik ve güvenli şekilde gerçekleştirebilen robotik bir platform sunuyor. En dikkat çekici özelliği ise yüksek maliyetli laboratuvar robotlarına alternatif olarak LEGO tabanlı düşük maliyetli bir sistem üzerine inşa edilmiş olması. Ticari sistemler 10–30 bin dolara mal olurken, CRISPR.BOT yalnızca yaklaşık 1.000 dolarlık bir bütçeyle geliştirildi.

Deneylerde yüksek başarı oranı sağlandı

Yapılan deneylerde CRISPR.BOT, bakteri ve insan hücrelerinde yüksek başarı oranı elde etti. Plazmid DNA aktarımı, tek hücre klonlaması ve virüs aracılı gen aktarımı gibi yöntemlerde %90’dan fazla başarı oranı gözlemlendi. Ayrıca virüs temelli deneylerde hücrelerde herhangi bir zararlı etkiye rastlanmadı.

Biyogüvenlik alanında da yenilikçi çözümler sunuyor

CRISPR.BOT, biyogüvenlik açısından da yenilikçi bir sistem sunuyor. SARS-CoV-2 gibi tehlikeli patojenlerle yapılan çalışmalarda, araştırmacıların doğrudan teması olmadan güvenli şekilde deney yapılmasına imkân tanıyor.

Yapay zekayla entegre edilebilecek

Araştırmacılar, uzun vadede CRISPR.BOT’u yapay zeka ile entegre ederek tam otomatik laboratuvar sistemlerine dönüştürmeyi hedefliyor. Böylece robotlar, genetik deneyleri araştırmacılardan bağımsız şekilde 7/24 sürdürebilecek.

Bu gelişme, hem bilimsel araştırmalarda güvenlik ve verimliliği artıracak hem de genetik teknolojilerin daha erişilebilir hale gelmesine katkı sağlayacak.

MAKALE için:

CRISPR.BOT tanıtım videosu için: